Uchwała Nr V/38/2011 w sprawie wniesienia skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze.

UCHWAŁA Nr V/38/2011
RADY GMINY WIDUCHOWA
z dnia 28 lutego 2011 roku

w sprawie wniesienia skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze.

Na podstawie art. 98 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002r., Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004r Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203, z 2005r Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457, z 2006r Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007r Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218, z 2008r Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458, z 2009r Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241, z 2010r. Nr 28, poz. 142 i 146, Nr 106, poz. 675, Nr 40, poz. 230) oraz art. 3 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z 2004r. Nr 162, poz. 1692, z 2005r. Nr 94, poz. 788, Nr 169 poz. 1417 z 2006r. Nr 208, poz. 1536, Nr 217, poz. 1590, z 2007r Nr 120, poz. 818, Nr 121, poz. 831, z 2008r. Nr 216, poz. 1367, z 2009r. Nr 53, poz. 433, Nr 144, poz. 1179, Nr 216, poz. 1676, Nr 221, poz. 1736, nr 178, poz. 1375, z 2010r. Nr 36 poz. 196, Nr 122, poz. 826, Nr 182, poz. 1228, Nr 197, poz. 1307 )Rada Gminy Widuchowa uchwala, co następuje:

§ 1.Postanawia się wnieść skargę do sądu administracyjnego na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 7 stycznia 2011r. nr NK.4.4131/11/2011[BB] stwierdzające nieważność Uchwały Nr II/9/2010 Rady Gminy Widuchowa z dnia 3 grudnia 2010r. w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej.

§ 2. 1.Do wniesienia skargi, podejmowania wszystkich czynności w toku postępowania i reprezentowania skarżącego przed sądem administracyjnym upoważnia się Przewodniczącego Rady Gminy.
2.Przewodniczący Rady Gminy może ustanawiać pełnomocników procesowych.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Uzasadnienie do Uchwały Nr V/38/2011
Rady Gminy Widuchowa
z dnia 28 lutego 2011 r.

Rada Gminy Widuchowa w dniu 3 grudnia 2011r. podjęła Uchwałę Nr II/9/2010 w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej.
Podczas sesji Rady Gminy zostali zgłoszeni kandydaci do Komisji Rewizyjnej ze wszystkich klubów istniejących w Radzie Gminy Widuchowa.
Wolą Rady, wszyscy zgłoszeni kandydaci, którzy wyrazili zgodę na kandydowanie, uzyskali akceptację Rady uzyskując wymaganą większość głosów, poza jednym radnym - przedstawicielem Klubu Radnych „Wspólna Gmina”. Przedstawiciel tegoż Klubu w wyniku głosowania nie uzyskał wymaganej zwykłej większości głosów.
W związku z powyższym Rada Gminy Widuchowa istotnie podjęła uchwałę w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej w składzie członków, którzy uzyskali akceptację Rady Gminy Widuchowa.
Wojewoda Zachodniopomorski w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 7 stycznia 2011r. stwierdził nieważność podjętej z rażącym naruszeniem prawa uchwały.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia, Wojewoda w głównej mierze oparł się na wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 23 sierpnia 2007r, stwierdzając, iż uchwała rady gminy o powołaniu komisji rewizyjnej powinna uwzględniać skład liczbowy komisji określony w statucie zgodnym z ustawą, a także obowiązek wejścia do komisji przedstawicieli wszystkich klubów z zachowaniem trybu i zasad ustalonych w tym zakresie w statucie gminy.
Wojewoda doszedł do przekonania, iż uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa, gdyż został powołana komisja rewizyjna, w skład której nie weszli wszyscy przedstawiciele klubów oraz, że Rada Gminy zamierzała powołać komisję w pięcioosobowym składzie, w której mieli znajdować się wszyscy przedstawiciele klubów, a ostatecznie tak się nie stało.
Nie sposób zgodzić się z rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody.
Podstawowe zasady dotyczące trybu powołania komisji rewizyjnej i jej składu osobowego zawarte w ustawie raczej nie wzbudzają wątpliwości. Wątpliwości jednakże wzbudza już problematyka konsekwencji przewidzianego ustawą o samorządzie gminnym prawa klubu do posiadania swojego przedstawiciela w komisji rewizyjnej rady gminy (art. 18 a ust. 2 ustawy).
Poglądy w tym zakresie zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie nie są jednolite. Zgodnie z przepisami art.11a ust.1 i art. 21 ust.2 ustawy o samorządzie gminnym komisje rady są organami wewnętrznymi rady i dlatego jej podlegają. Faktem jest, iż komisja rewizyjna zajmuje tu szczególną pozycję, gdyż jako jedyna jest obowiązkowa.
Jednocześnie należy wskazać, iż zarówno w przepisie art. 18 a ust. 1 jak i 21 ust.1 ustawy ustawodawca stanowi o „powołaniu” komisji, przez co należy rozumieć akt powołania i odwołania członków komisji, a więc akt wyboru.
Ponadto należy wskazać, iż pomimo, że ustawowo uregulowano skład osobowy komisji rewizyjnej wskazując, kto powinien, a kto nie może wchodzić w jej skład, nie pozbawiono tym samym rady kompetencji do dokonania aktu powołania członków tej komisji w trybie głosowania.
Zgodnie z art. 14 ustawy o samorządzie gminnym rada gminy ma prawo swobodnego podjęcia uchwały o powołaniu komisji rewizyjnej, a dokładnie mówiąc, uchwały o składzie osobowym tej komisji. Niedopuszczalne jest pozbawienie radnych swobody głosowania przez nakazanie obowiązku głosowania określonego składu komisji rewizyjnej. O składzie bowiem komisji rewizyjnej decyduje rada, a nie kluby radnych.
Należy również zwrócić uwagę, iż ustawodawca nie przewiduje instytucji desygnowania przedstawiciela klubu do składu komisji rewizyjnej, a jedynie wybór przez radę w głosowaniu nad kandydaturą przedstawioną przez klub.
To rada gminy ma prawo dokonywania oceny zgłoszonych kandydatów przez kluby, niedopuszczalne jest natomiast narzucanie radzie powoływania wskazanych przez klub osób.
Tym samym z treści art. 18a ustawy o samorządzie gminnym wynika zatem zasada, iż uchwała rady gminy powołująca komisję rewizyjną ma charakter konstytutywny, a zatem należy przyjąć, że komisja rewizyjna jest powoływana przez radę gminy w znaczeniu dokonywania przez radę gminy konstytutywnego aktu powołania. Odbywa się to w drodze uchwały rady, w wyniku przeprowadzonego w radzie głosowania. Członkami komisji rewizyjnej mogą zatem zostać tylko ci radni, których wybrała rada gminy. Organ stanowiący gminy może zaakceptować zaproponowanego przez klub kandydata lub nie, zgodnie bowiem z ustawą o samorządzie gminnym rozstrzygnięcie w tym zakresie należy właśnie do rady gminy.
Samo wskazanie przez klub radnych kandydata na członka komisji rewizyjnej nie stanowi zdarzenia, które wymaga tylko potwierdzenia w uchwale rady gminy. Rada gminy nie potwierdza wyboru dokonanego przez klub radnych, lecz powołuje przedstawiciela danego klubu radnych. Organ stanowiący gminy może zaakceptować zaproponowanego kandydata lub nie, zgodnie bowiem z ustawą o samorządzie gminnym rozstrzygnięcie w tym zakresie należy do rady gminy. Klub nie może zatem dysponować prawem do wymuszania na radzie powołania osoby, która nie spełnia w ocenie organu stanowiącego gminy odpowiednich wymogów.
Dokonując jednak wyboru określonych radnych do komisji rewizyjnej, rada gminy musi uwzględnić obowiązek zapewnienia w jej składzie przedstawicieli wszystkich klubów. Należy podkreślić, że rada gminy, ustalając skład komisji rewizyjnej, winna uwzględniać sugestie poszczególnych klubów w tej sprawie. W żadnym wypadku rada nie może wykluczyć przedstawiciela danego klubu ze składu komisji, pozbawiając go w ten sposób prawa reprezentowania klubu w pracach tej komisji . Z drugiej jednak strony żaden przepis ustawy nie pozbawia radnych prawa swobodnego wyboru członków komisji przez konieczność akceptacji propozycji klubu, co do osoby jego przedstawiciela w komisji rewizyjnej.
W tym samym orzeczeniu, na które powołuje się Wojewoda w rozstrzygnięciu nadzorczym pojawia się również stwierdzenie, iż "Kluby mogą zgłosić kilku przedstawicieli, z których rada w drodze uchwały wyłania skład komisji rewizyjnej według uznania uwidocznionego wynikami głosowania. Wskazanie przez klub kandydata na członka komisji rewizyjnej nie przesądza automatycznie o jego wejściu w skład tej komisji, ponieważ wyboru dokonuje rada gminy niezwiązana obowiązkiem akceptacji zgłoszonego przez klub kandydata. Uznanie, że to rada gminy (nie klub, który nie jest organem) dokonuje wyboru członków komisji rewizyjnej, powoduje, że uchwała rady w sprawie powołania członków komisji rewizyjnej ma charakter konstytutywny, a nie deklaratoryjny" . Oznacza to, że jeżeli wskazany przez klub przedstawiciel nie zyska akceptacji rady, klub winien zgłosić innego kandydata, a nie zgłaszać ponownie tego samego.
Jednocześnie należy zgodzić się w tym zakresie również z poglądem wyrażonym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1996r. III ARN 56/95, iż rada gminy jest władna uchwalić ograniczenie liczbowego składu swoich komisji, przy czym okoliczność, że w wyniku wyborów radny nie został członkiem żadnej z komisji, nie może być utożsamiona z naruszeniem prawa.
Ponadto należy zauważyć za Sądem Najwyższym, iż „przepis art. 24 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, iż radny obowiązany jest brać udział w pracy rady gminy i jej organów (...) do których został wybrany (...). Przepis ten stwarza dla radnego obowiązek udziału w pracach organów gminy tylko wówczas, jeśli został do tych organów wybrany. Nie stwarza jednak w żadnym wypadku uprawnienia radnego do wybrania go do konkretnego organu, lub nawet do któregokolwiek z organów rady, a tym bardziej roszczenia o włączenie go do składu konkretnego organu, czego mógłby dochodzić w drodze sądowej. W istocie rzeczy taka interpretacja przepisu art. 24 ustawy prowadziłaby do praktycznego zakwestionowania zasady, iż komisje rady pochodzą z wyborów, i że tylko radni decydują o tym, kto konkretnie wejdzie w ich skład. Gdyby zaś wejście w skład komisji rady można było uzyskać w drodze procesu sądowego, znaczyłoby to, że w tym zakresie "państwo demokracji" może być zastępowane przez "państwo sądów", co w świetle cyt. przepisu art. 24 ust. 1 ustawy musiałoby być - tak jak w innych przypadkach sądowej kontroli nad wyborami - bardzo wyraźnie przewidziane przez konkretny przepis ustawowy. Takiego zaś przepisu nie ma i w świetle systemowej wykładni całości przepisów rozdziału 3 ustawy nie ma też żadnych podstaw do kreowania go w drodze interpretacji. Zasadą jest bowiem swoboda rady w kształtowaniu swych organów, a odmienne rozwiązania mogą mieć tylko wyjątkowy charakter(…) Jeśli bowiem zgłasza się swą kandydaturę do jakichkolwiek wyborów, to oczywiste jest, że w rzeczywiście wolnych wyborach można być wybranym lub też nie, ale sam fakt niewybrania kogoś nie może być utożsamiany z naruszeniem prawa”.
Na sesji Rady Gminy Widuchowa w dniu 3 grudnia 2010r. stworzono możliwość radnym Klubu „Wspólna Gmina” posiadanie swojego przedstawiciela w komisji rewizyjnej. Zgłoszono dwóch kandydatów z tegoż klubu. Jeden z nich nie będąc w dniu sesji członkiem żadnej komisji Rady Gminy, nie wyraził zgody na pracę w komisji rewizyjnej. Drugi zaś ze zgłoszonych kandydatów, będąc już wybranym na członka komisji stałej, w przeprowadzonym głosowaniu nie uzyskał akceptacji Rady.
Jedna z radnych na sesji Rady Gminy szczegółowo uzasadniła przyczynę, dla której głosowała przeciw kandydaturze radnego Klubu „Wspólna Gmina” stwierdzając, iż pracowała w Komisji Rewizyjnej przez dwie kadencje i to jest komisja bardzo specyficzna, czasem musi się spotkać dwa, trzy razy w tygodniu. Są takie po prostu konieczności.
Pracowała natomiast w komisji gospodarki i finansów z Panem Wacławem i wie, że często nie dysponował czasem, musiał szybciej wyjść, dlatego też głosowała przeciw tej kandydaturze.
Tym samym nie sposób jest uznać, iż Klub Radnych „Wspólna Gmina” nie miał zapewnionej możliwości udziału w pracach komisji rewizyjnej swojego przedstawiciela. To Rada jako organ kompetentny i władny w tym zakresie ostatecznie odmówił akceptacji zgłoszonego kandydata.
Wobec powyższych okoliczności, nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, iż podjęta w ten sposób uchwała Rady Gminy Widuchowa w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej jest rażąco sprzeczna z prawem.
W związku z powyższym Wójt Gminy Widuchowa wnioskuje, aby Rada Gminy Widuchowa podjęła uchwałę w sprawie wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego.